setembro 25, 2015

Manifesto Meridiano do Foro Cívico Galego de Barcelona


Os membros do Foro Cívico Galego de Barcelona (FCGB) participantes no acto a prol da soberanía de Catalunya, celebrado o 10 de setembro na Plaça Sòller de Barcelona (#AdianteCatalunya) e presentes tamén na manifestación da Diada, “Via Lliure de la Meridiana”, queremos manifestar o seguinte:

1) Galiza foi e segue a ser unha colonia do Estado do Reino de España. No século XXI, o Partido Popular e as súas elites-satélite procuran manter este status a través da práctica de políticas clientelares que nos negan o que é noso na Nosa propia Terra e nos empurran a marchar lonxe dela. Os emigradores bótannos fóra, si! Mais, ás veces, lémbranse de nós, enfeitizados, e son quen de viaxar aos diferentes lugares de acollida pra vixiar a marcha dos seus negocios e intereses. E así foi como o 12 de setembro de 2015, no Saló del Tinell de Barcelona, unha grea de membros do neofranquismo e do neofraguismo do PP visitáronnos para declarar que seguen a conspirar sobre como vampirizar o sangue dos emigrantes zugándolles o único que non son quen de pisparlles sen a súa vontade: o voto.

2) Na devandita xuntanza, estes garantes da “unidad de España” confabuláronse para seguir a afogar a vida dos pobos das Hespañas, e a súa auténtica biodiversidade e pluralismo: nacional, cultural, lingüístico e económico, por medio da intimidación e da propaganda anticatalá. Mesmo na súa quenda o Presidente da Xunta de Galicia, Alberto Núñez Feijóo, como voceiro, advertiu que “Catalunya está metida en un tenebroso túnel sin salida porque está en la ilegalidad”. Namentres el dirixe, raposeiro, dende a “autonosúa” constitucional, o afundimento de Galiza na miseria moral, na anomía identitaria, na ruína económica e na intemperie histórica.

3) Trátase dos mesmos que pretenden que os que nos definimos e sentimos galego-cataláns nos manteñamos no gueto galego-español, construíndo así valados na sociedade catalá, coa pretensión de perpetuarnos como servos do estado imperial que destruíu e destrúe a nosa identidade de orixe, a galega, e a nosa identidade de acollida, a catalá. En consonancia co exposto, queremos denunciar as declaracións do actual presidente do Centro Galego de Barcelona, Manoel Carrete, (“Es una obligación que te imponen cada día: o eres unionista o eres independentista. La palabra que nadie dice, pero que todo el mundo piensa es “sobráis”), declaracións que nos avergoñan como galego-cataláns ao facerse carrete de transmisión das mentiras ideolóxicas dos seus mentores do PP. Asemade, denunciamos que se instrumentalice de xeito tan ruín o CGB, a entidade máis veterana da comunidade galega en Catalunya, póndoa ao servizo dos adversarios tanto da liberdade e identidade catalás como dos cidadáns galego-cataláns que facemos parte activa, orgullosa e responsábel desta sociedade que nos soubo acoller.

Por todo o devandito, o Foro Cívico Galego de Barcelona declara a súa oposición á política electoralista, oligárquica e imperial do Partido Popular en Catalunya pois ren do que din e fan aquí, como alí onde gobernan, é verdadeiro, honesto, nin xusto. Polo que, como galego-cataláns, manifestamos, meridianamente: Non no noso nome!

Barcelona, 21 de setembro de 2015

FORO CÍVICO GALEGO DE BARCELONA - rngredaccion@gmail.com
32 asinantes: Camilo Fernández, Celso Díaz, Montserrat Cachafeiro, Suso Mon, Francisco Castro, Antonio Argibay, Xosé Fernández, Lorena Lorenzo, Mercè Pinyol, Xosé Carlos Fernández, Iolanda Tosar, José López, Antón F. Escuredo, Rosa Alvarez, Jose A. González, Jénnifer Alfonso, Judit Jané, Andreu Roig, Rosario Uriach, Francesc Solá, Jesús Jané, Xoel González, Violeta Roig, Marta Carbonell, Sergi Jané, Lluc Roig, Tamara Díaz, Ismael Calvet, Xiana Díaz, Silvia Rotger, Anna Mas e Paula Ventura.

agosto 29, 2015

Ruído de Trens


O pasado 5 de Xuño presentouse na Facultade de Filoloxía (UB) Ruído de Trens, primeiro poemario da autoría de Eduard del Castillo Velasco, membro e colaborador de ERGaC, e que recibe edición pública grazas a ter obtido no 2014 o XXVII Premio Nacional de Poesía Xosemaría Pérez Parallé. Cómpre non esquecer que o devandito é extensión dun outro co que gañara o III Certame de Poesía Manuel Leiras Pulpeiro. Xa que logo, son dous tribunais os que confirman a cualidade deste traballo literario.

A presentación correu a cargo da profesora Sabela Labraña, quen iniciara a Eduard na alfabetización da lingua galega hai xa máis dunha década na mesma UB – Tempus Fugit ! -, e que a carón dela contou coa presenza física do autor -arestora domiciliado en Compostela- e dun inesperado hóspede, o fillo duns meses do poeta que o acompañou na cirimonia durmindo envurullado nunha tea sobre o seu peito.

O poemario que mesmo o autor encadra nos poemas de amor antóllasenos percorrendo tamén, e non en menor grao, outros espazos: a identidade, o paso do tempo, ... valla senón como proba un botón: “Entregarnos é a única saída. / Aceptar con fervor que hai que ir morrendo, / que é o decoroso a vida e o pracer”. Tal é cando se entende o amor en senso amplo, apertando ás outras dimensións presentes e necesarias da existencia, como non pode ser doutro xeito. Unha apreciación esta que no prólogo de Ruído de Trens, o crítico Isaac Lourido resolve como: “tensión entre a nostalxia do lugar que non existe ( orixe, pertenza, identidade ) e a propensión conflituosa e reconfortante do amor”. No mesmo prólogo e nunha outra apreciación apuntada polo crítico, refírese a como o autor “opta polo tránsito e os corpos, que é tanto como dizer pola inestabilidade e a carne”. Velaí, que outra cousa habita nas nosas vidas máis que o tránsito, o decorrer dunha vida corpórea que escoa entre as fendas do tempo. O home / A muller diante do río imprevisible, inestable do decorrer da vida e do tempo. Porque en Ruído de Trens as palabras estoupan na procura dunha realidade transitoria e carnal que endexamais serán quen de apreixar – perquè la paraula mai arriba a copsar del tot allò que esdevé! -.


A Eduard Velasco, agora co nome literario, acompañámolo na presentación ao redor dunha cincuentena de amigos e coñecidos que puidemos descubrir que Ruído de Trens é unha enorme boa nova para a lingua e cultura de Galiza, nembargantes vén de ircorporarse a elas de xeito público e notorio alguén que, sen ter a orixe nos territorios e familias nadas no país, é quen de coñecer no fondo, tanto no campo como na academia, o respirar dos días de Galiza, cal é dicir, o sentir, pensar, expresar e amar da súa cultura incardinada na vida das persoas do pobo, as mesmas que habitaran o lugar-territorio, a Casa de Cereixa, convertido agora en espazo literario dun amor que dá pé a uns poemas reveladores de “que a natureza / - por sorte para todos-/ segue a estar por riba da cultura/ á marxe do aparato co que visitamos a existencia”. Eduard imprímelle a estes poemas de Ruído de Trens a elegancia da métrica, do léxico, do dominio dunha liguaxe ricaz que eleva os estouridos das palabras á súa máxima expresión. Porque el, que di non ter aldea, ten xa moitas aldeas e forma parte, de corazón e con toda a súa bagaxe, da Nación dos galegos. Excusádeme o repetido: Boa nova para Galiza e a súa literatura! Benvido Eduard, sexa ésta tan só a primeira.

maio 31, 2015

Alguén así é o Deus en que eu creo

Velaí o título dunha das últimas publicacións do teólogo galego Andrés Torres Queiruga. O libro publicado pola editorial Galaxia en 2012 veu ás miñas mans grazas ao agasallo do benquerido amigo Eduard del Castillo Velasco, catalán de orixe e poeta en lingua de noso. Recollo nesta primeira entrega unha reflexión que nos achega Queiruga neste ensaio e que, eu penso,  todo cristián que se teña por tal debería entender e asumir: velaí a contradicción entre a infinita misericordia de Deus e os milagres ( ou favores que Deus concedería). Si, acotío pregámoslle a Deus para que nos manteña fóra do mal ( físico, material, espiritual ),  interpretando deste xeito a relación entre Deus e nós de maneira transaccional; vimos a dicirnos: se eu rezo e prego, se eu son un bon cristián que cumpre coa túa lei Señor, espero, en troques, que ti me protexas. Velaí unha maneira de enfocar a fe, e maila práctica relixiosa desta derivada, de xeito errado se non temos en conta un dos elementos centrais da súa esencia: a súa infinita misericordia,  o amor infinito e incondicional que profesa por cada un dos seus fillos por igual e sen diferencias. Porque entendamos, alguén que ama sen límite e a todos por igual non pode concederlles favores a uns ( repartirlles prebendas ) e non aos outros. Xa que logo, a maneira de pensarmos a Deus e a súa intervención na vida de noso e na historia da humanidade debe ser radicalmente diferente. Él está pero non intervén senón que soporta. Constatamos que o mal está presente na natureza e na sociedade, habendo mal natural colectivo (inundacións, terremotos,...), mal natural individual (eivas, doenzas, ...), mal social tamén individual e colectivo (violencia, guerras, crimes, ...) este último causado en xeral no exercicio da propia liberdade humana e o primeiro polos propios límites da realidade natural. Recollo aquí as palabras de Queiruga, no mencionado ensaio, verbo da peliaguda cuestión teolóxica exposta: "Xusto porque Deus nos quere e nos respecta, ten que soportar que aos seus fillos e fillas lles pase todo isto (¿ non o fan tamén o pai ou nai humana, que non queren afogar aos fillos cunha superprotección que non lles permitiría ser ?). Pero sopórtao connosco e contra o mal, animándonos, apoiándonos, envolvéndonos en sentido e esperanza". Só engadir, tamén alguén así é o Deus en que eu creo.

maio 06, 2015

"Eu imbo, que non teño dentamia"

Arredados dos centros a nosa vida transcorre nas marxes, onde nada se decide e todo é marxinal ( Hai que ter presente que a felicidade habita nas marxes !!). Só dispoñemos do tempo que pasa e non deixará de pasar. O tempo xusto que mide coa mesma vara a nosa estancia "marxinal" e aqueloutra "central". Se cadra imos camiño de algures ou, se cadra, mesmo de ningures ( Ten algún sentido a historia ?) Nese espazo do ren abrimos a boca para invar (ou imbar) os vagalumes que a noite ha parir na escuridade. Esas luciñas de esperanza que escintilan no medio do baleiro e do orballo da noite. As luciñas da esperanza para unha palabra, unha palabra perdida na boca dunha anciana ancaresa que partiu para o alén a finais do século pasado deixándonos esta estraña e anterga herdencia: unha palabra, botada no ar, dita para quen se queira facer con ela. "Eu invo (ou imbo), que non teño dentamia". E agora nós, tirados pola fonda voz que a proferira botámola a andar neste imprevisible mar telemático para que non sexa esquecida. Xa que logo, convidados quedades a invar (ou imbar), mesmo que sexan vagalumes. Serán, se cadra, esas vellas da noite as que agochen a resposta deste misterio que chegado aos nosos días aínda non dixo a súa derradeira palabra.

abril 28, 2015

Galeano, in Memoriam

Agora que o escritor, xornalista e axitador de consciencias uruguaio Eduardo Galeano nos deixou, permítome recuperar aquí a refeita dun texto publicado hai anos neste Blog adicado a el. Dicía entón que caera nas miñas mans o “Libro dos Abrazos” Débolle o achado a Martí Aviñoá, compañeiro e colaborador do programa de radio “Galiza algo máis” que se emite na emisora de http://www.sants3radio.cat/ da cidade de Barcelona os sábados de 5 a 6 da tarde. Neste libro de curtas profundas achei referencias directas a Galicia, e tamén reflexións aplicables a ese país de noso que constantemente se autoagasalla con esquecemento e colonialismo invisible. 

O río do esquecemento. Deste xeito titula Galeano unha das súas curtas reflexións. Fai mención nela a que nunha ocasión visitara Galicia e contáranlle o motivo polo cal as tropas romanas non quixeran, nun primeiro contacto, travesar o río Limia (Lethes): o medo a perder a memoria, non saber quén es nin de ónde vés. Os galegos, que emigrados en latinoamérica poñían os nomes das súas aldeas e lugares de orixe aos seus negocios, di Galeano, despois de ficar sorprendido coa numerosa toponimia latinoamericana dos nomes das tabernas e bares, “de volta na súa terra de orixe nunca esqueceran nada. Nin cando marcharon, nin cando volveron; nunca esqueceran nada. Agora tiñan dúas memorias e tiñan dúas patrias”. Debe ser certo iso de que os galegos temos dúas, e tres, e até máis patrias. Somos uns saudosistas dos lugares onde moramos e que co tempo fican atrás. A todos os levamos en parte no corazón. Se cadra é o panteísmo ancestral que corre polas nosas veas quen nos fai estimar a terra vivida. Mágoa que só entedamos da nosa condición única cando estamos eso que se di, como tópico, "lonxe da terra".

Colonialismo invisible. Como latinoamericano Eduardo Galeano entende ben de colonialismos. “O colonialismo visible mutílate sen disimulo: prohíbeche dicir, prohíbeche facer e prohíbeche ser. O colonialismo invisible, en troques, convéncete de que a servidume é o teu destino e a impotencia a túa natureza: convéncete de que non se pode dicir, non se pode facer, non se pode ser”. En Galicia tradúcese nesa esa voz interior que di: non se pode dicir nin facer en público en Galego, non se pode ser, por riba de todo e antes que nada, Galego. Ese colonialismo invisible, ese colonialismo interior, é a nosa gran doenza contemporánea, arestora e de novo instalada na máxima institución que dirixe o noso destino. Pasaron os séculos dende a súa chegada e non nos damos desfeito del.

marzo 17, 2015

A terra é rica, nós pobres II

Fago aquí refeita dunha entrada publicada hai uns anos. O título está tomado do primeiro poema -após limiar- do poemario  
Seraogna de Alfonso Pexegueiro . Como entradiña a ese poema Pexegueiro cita:

! Non veñades con frautas ou mulleres cando
o fastío se apoderou dun home !

É unha grande seca o que fai sufrir,
os mananciais do corpo foron entoñados
pola area e só unha treboada poderá liberalos 





Daquela, van aló uns nove anos, e a propósito da emigración / expulsión / exilio de noso, fixera este texto que agora refago e boto de novo a andar. 

Disque axiña virán os tempos de marchar. De xeito que todo cando agora estamos a facer, toda esta loita titánica de traballo a man que malla e serra madeira de sol a sol e día tras día, non vai impedir o que é inevitábel. Atrás quedarán os camiños percorridos, as calores e fríos que soportou o corpo e tamén os amores ostentados. Atrás o tempo adolescente e atrás esta fala de noso enxebre . Todo ficará atrás, a penas atesourado nun recuncho da memoria. Axiña, aínda que non o pensemos, aínda que non o desexemos nin o soñemos, axiña virán os tempos de marchar. Todo empurra nesa dirección. Aquí o único que temos é un anaco de terra e brazos. Nada e ninguén máis. Marcharemos, como xa levan feito centos, milleiros antes ca nós. Viviremos a ilusión de comezar de novo nalgún outro lugar, de gañar cartos e de progresar. Co pasar dos anos abordaranos unha estraña mágoa, unha dor de peito , un sentimento de perda irreversíbel por todo o tempo roubado, o tempo pasado fóra do lugar de noso, o amado, o natural lugar ao que pertencemos. E así, se cadra, chegaremos a vellos e non quedará tempo de máis. A penas, talvez algún para comprender que somos fillos dunha inxustiza que ninguén endexamais reparará.

(*) Cómpre dicir que non me emocionou saber que, segundo explican, Lundkvist mostrara fortes prexuízos contra a relixión católica utilizando a súa posición para bloquear repetidamente os intentos de outorgar o Premio Nobel de Literatura ao escritor católico Graham Greene. Tamén mostrou a súa oposición a que Borges recibira o devandito galardón, o que resultou decisivo para que o arxentino quedase finalmente sin o Nobel.